Producentenbezoek Midden Italie 2015

Eindelijk, we mochten weer naar Italie, het was immers al een maand of twee geleden dat we er voor het laatst waren. Ons doel lag in Midden-Italië. Twee jaar gelden raakten we hopeloos verstrikt in sneeuwstormen, deze keer leken ons waterhozen en aardverschuivingen te wachten te staan. Niets bleek minder waar, weliswaar lagen de plassen nog op straat en je zoog vast in de bodem van de wijngaarden, maar het weer was heerlijk. De zon scheen en de vergezichten waren prachtig. We waren met 7 personen deze keer en het gezelschap bestond uit de restaurateurs van Fa. Pekelhaaring, Fa. Speijkervet, Restaurant As, Rotisserie Rijsel en Toscanini, deze keer allen uit Amsterdam. 

Midden-Italie bezoeken is een beetje een zoekplaatje. Hoe kom je er? Waar vlieg je op? Eigenlijk zijn alle aanvlieg-locaties onhandig, dus het wordt sowieso kilometers vreten, of je nou op Rome, Bologna of Naples vliegt. We vlogen uiteindelijk op Bologna, om van daar uit naar de Marken te rijden en dat is altijd een excuus om bij Uliassi te kunnen eten. Dit gerenommeerde, maar relatief onbekende restaurant zou een waar bedevaartsoord voor culi’s moeten zijn, maar het is veel minder druk bezocht dan ze verdienen. Baanbrekend Italiaans Comfort Food zou je kunnen zeggen. 

 

Le Marche

image1bG9yXpwAgnRu1jairZ-7A8T0BxYPnU9nLDEUurL8TXI

Voordat we deze heilige plaats konden betreden gingen we het nieuwe jaar proeven bij Donatella Paolini van Sabbionare. Donatella maakt nog niet zo heel lang haar eigen wijn in Montecarotto het epicentrum van de Verdicchio ten noorden van het stadje Jesi. Voor haar basis verdicchio, “I Pratelli” gebruikt ze fruit van verschillende wijngaarden rondom Jesi. Dit leidt tot een gebalanceerde en gestructureerde basiswijn. Die de naam basis eigenlijk ontgroeid is. Daarnaast haar Superiore gemaakt van de wijngaard direct rondom haar kelder. Dit meesterstuk blijft verbazen. Ingetogen kracht, zoute zuren en intensiteit ook in het jaar 2014 wat je toch als licht zou bestempelen. Vreemdsoortig genoeg kunnen haar rode wijnen ons nooit bekoren. Maar ik zie dit dan ook echt als een wit wijn terroir, ondanks dat de Rosso Piceno appellatie hier ook geldt, foutje van de wetgever zo lijkt het.

We reden terug naar Senigallia voor ons diner. Spektakel.  Zie hier het album.

2015-10-22 11.39.49De volgende dag reden we naar het zuiden waar we een afspraak hadden met Alessandro Bonci van La Marca di San Michele. Dit eveneens jonge bedrijf, opgericht in 2008 maakt krachtigere en wat vlezigere Verdicchio dan Sabbionare. Deze mensen zijn fruitextremisten; ze werken volledig natuurlijk en gooien de laatste jaren de helft tot tweederde van hun fruit in de prullenbak, omdat het gewoon niet goed genoeg voor ze is. In een goed jaar als bijvoorbeeld 2010 en 2013 maken ze 25.000 flessen, in andere jaren slecht 8 tot 10.000. Een filosofie die ik zeer apprecieer. Het mag dan leiden tot een duurder eindproduct, maar ook één die constante kwaliteit garandeert. 2014 was mineraal fris, krachtig en uitgekleed, maar wát een vulling in de zuren. Ik vind dat zuren het ware fundament van een wijn zijn en dat je daar vaak in kunt verdwalen. 2014 zal vast niet de wijn voor iedereen zijn, maar ik vind hem fantastisch en hij lijkt ook gemaakt om nog zeer lang mee te gaan. We proefden ook nog zijn andere cuvees en de Spumante. Deze laatste wordt nog wat bijvangst voor de feestdagen. Stoere wijn in een stoere fles.

Lazio

2015-10-22 20.26.57
Na dit bezoek reden we door naar Lazio, een prachtige tocht die ons via Matelica door de Appenijnen naar noord Lazio voerde. We hadden deze keer met Giuseppe Mottura afgesproken in hun fermentatie kelder. Misschien niet zo romantisch als de mergelgrotten onder hun huis, maar wel de mogelijkheid om alles even vers uit de tank te proeven. Grechetto is een wit druivenras die relatief veel tannines heeft in de schil. We proefden hem van verschillende tanks waarbij de schillen langer of korter waren mee gemacereerd. Boeiend om dit verschil te proeven. Ook werd duidelijk dat Grechetto door de tannines relatief minder zuren nodig heeft omdat de tannines structuur geven en een impressie van frisheid. We vervolgen de proeverij in hun Osteria. De 2014 toonden zich al veel beter dan tijdens de Vinitaly aan het begin van het jaar. 2014 blijft een jaar dat meer door zuren gemarkeerd wordt, maar er staat absoluut genoeg tegenover om het gebalanceerd en boeiend te maken.

2015-10-23 10.15.52

Na Mottura reden we door naar de Strada del vino Cesanese. Cesanese is het enige rode inheemse druivenras van Lazio. Casale delle Ioria maakt al twintig ‘tegen de stroom in’ wijnen van dit ras. Maar met de opleving van de interesse in inheemse rassen lijkt het tij echter voor ze te keren. Ze kiezen voor een lichte stijl voor hun wijnen. Cesanese is een kruidig druivenras, met wat zwarte peper tonen en klein bosfruit. Het is prettig en eigen genoeg om interessant te zijn. Dit gaan we zeker nog eens terugproeven in Nederland.

Campania

Na dit laatste bezoek was het tijd voor drie dagen Campania. Wat mij betreft een van de boeiendste regio’s voor witte wijnen in Italie. De regio is nogal in beweging, dat betekend een constante aanwas is van nieuwe producenten die hun eigen wijnen gaan maken en bottelen in plaats van de druiven te verkopen aan andere producenten. De regio zelf is enorm veelzijdig. De bodem is veelal vulkanisch, maar in allerlei verschillende samenstellingen en liggingen. Je hebt het kustgebied Campi Flegrei omringd door 7 vulkanische kraters, de Vesuvius zelf waar het warm en steil is, de Costa Amalfi waar de wijngaarden soms wel 250 jaar oud zijn, dan verder landinwaarts hoog in de Appenijnen waar de Greco en Fiano groeien en de nobele Taurasi vandaan komt. Stuk voor stuk uniek microklimaten waar je steil achterover slaat van de intensiteit en de diversiteit die de druiven hebben. 

We hebben er weer vele nieuwe druiven leren kenen, en mijn vingers gaan er van jeuken. De Falanghina d
ruif is een beetje het instap-wit van Campania, het staat op veel plaatsen aangeplant en geeft een vaak een wat simpele frisse zure wijn. In het Campi Flegrei gebied komt deze druif het beste tot zijn recht. Hier krijgt hij meer vulling en structuur en komt ook het vulkanische en rokerige meer naar voren. De bodem is in dit gebied relatief jong, zo’n drieduizend jaar, door de recente vulkanisch activiteit. Je ziet hier veel piedifranco stokken, wat wil zeggen dat alles nog op zijn franse onderstok staat. Door de vulkanische zandbodem heeft de phylloxera-plaag hier nooit voet aan de grond gekregen.

We proefden hier oa de wijnen van Cantina Astroni. Pure frisse wijnen zeer gemarkeerd en ook vol expirimentatiefdrift. Prachtige basis Falanghina, maar ook spannende cuvees daarboven. Ook deze wijnen gaan we in Nederland zeker terugproeven. 

2015-10-24 10.59.32

2015-10-24 11.02.56

De volgende dag reden we door naar de Costa Amalfi. Ik proefde al eerder de bijzondere wijnen van Cantina San Francesco. En leerde toen dat de wijngaarden hier bijzonder hoge leeftijden hebben en dat er ook hier weer veel autochtone onbekend rassen aangeplant staan. We hadden afgesproken echter bij Cantina Reale. Ze hebben een kleine zeer verzorgde Osteria en daarnaast een piepkleine Cantina waar ze in totaal 12.000 flessen maken. De kok is ook de wijnmaker en daar gaat mijn hart sneller van kloppen. Ik roep bij deze Guiseppe (Gigi) dan ook uit tot held van deze reis. Niet alleen vanwege zijn geweldige wijnen (en eten) maar ook vanwege zijn kennis, gastvrijheid en oprechte vriendelijkheid. En passant werd ons even verteld dat Tramonti, het dorp waar we waren de bakermat is van de pizza en dus niet Naples. In het dorp wonen zo’n 2500 mensen, maar wereldwijd zijn er 3000 pizzaiolo’s uit Tramonti aan het werk om pizza’s te bakken. Zo, dat u het even weet. De rust die in dit klein dal heerst is werkelijk ongekend en ik kan niet wachten hier een vakantie door te brengen en dit kleine stukje Italie is verder onder mijn huid te laten kruipen.

We bezochten kort de wijngaarden. Ze lieten een nieuw project zien waar ze een wijngaard netjes in rijen hadden aangeplant op Amerikaanse onderstokken. Volgens hun is dit een manier om veel sneller resultaat te hebben dan met de traditionele manier van wijngaarden aanplanten. Ze wisten nog niet of ze tevreden zouden zijn over het resultaat, daarvoor was de wijngaard nog te jong. Normaal gesproken steken ze ieder jaar enkekele uitlopers deels onder de grond, na twee jaar als er genoeg wortels zijn gegroeid snijden ze de plant los van de moederplant en gaat hij voor zichzelf door. Voordat hij dan echt een plant is duurt het nog twee jaar. En vervolgens nog drie jaar voordat hij fruit geeft. Een zeer langdurig traject. In de nieuwe wijngaard hadden ze na drie jaar al fruit. De oude wijngaarden staan als pergola aangeplant enkel van de oudste stokken zijn 250 jaar oude. Werkelijk enorme bomen met zeer lange en zeer vele uitlopers. De opbrengst is nog goed dus er is geen reden om deze planten te rooien. Ook hier weer piedifranco stokken.

Bij de laatste uitbarstingen van de Vesuvius is dit land onder een dikke laag vulkanisch as bedolven. In de aslaag overleeft de Phylloxera druifluis ook niet, vandaar de hoge leeftijd van de stokken. Het werk in de Pergola wijngaarden is zeer intensief en voor een hectare opbinden zijn twee man twee maanden bezig. In de nieuwe wijngaard twee weken. Je kan je voorstellen dat ze er mogelijkheden in zien. Hopelijk gaat dit niet ten koste van de oude wijngaarden en tradities.. Daarna proefden we de wijnen. Het wit was gemaakt van Biancholella, Pepella en Biancazita. Bent u er nog? En het rood van Piedirosso en Tintore. We waren diep onder de indruk van vooral het wit en ook de rosé . Het rood vond ik nog wat moeilijker te plaatsen. Wel was de stijl wat lichter dan ik me herinnerde van de ander wijnen uit deze buurt. Je kunt je voorstellen dat de wijnen door deze oude gaarden en de arbeidsintensiviteit relatief kostbaar zijn, maar ik vond het al met al nog best meevallen. Op dit moment is echter alles al uitverkocht, dus we zullen geduld moeten hebben tot april volgend jaar.

 

MEER STORIES