Bubbels en Italianen

Als we van buitenaf naar Italie kijken zien we, bijna zolang als ik me herinner, een land dat door de politiek verscheurt is of wordt. Het noorden versus het zuiden, rijk versus arm en corruptie en eigenbelang tegen het landsbelang. Met de val van de laatste premier Renzi lijkt Italië nu echt in een complete chaos te verkeren. Economisch is het er zon’n rommel dat er zelfs voor een Iexit wordt gevreesd als er na de volgende verkiezingen een populistische partij aan de macht komt.

Bepaald geen reden om iets te vieren zou je denken. En dat is waar de politieke realiteit botst met het dagelijks leven. Als Italianen iets kunnen dan is het wel voortdurend het leven vieren. Italië is zelf een wijn producerende natie, maar tevens grootste afnemer van champagne en dan vooral van kleine producenten. De wijnkaarten in onder andere Piemonte en Toscane bevatten vele pagina’s vol champagne voordat je bij de eigen nationale trots terecht komt. Het was dan ook in Italië dat ik bekend raakte met vele onbekende champagne producenten die in Nederland überhaupt niet te vinden waren. Dat is de laatste jaren goeddeels recht getrokken door het werk van een nieuwe generatie kwaliteitsbewuste importeurs. Waarvoor Hulde.

In Italië wordt er uiteraard ook vele mousserende wijnen gemaakt. Prosecco en Franciacorta zijn wellicht te bekendste voorbeelden hiervan. Hier lees je daar meer over. Nu wil ik even in gaan op twee van onze producenten die met hun mousserende wijnen mijn hart gestolen hebben de laatste jaren.

In 2008 kwam Ca’ Rugate voor het eerste uit met een nieuwe spumante riserva, de Amedeo. De wijn wordt gemaakt van druiven uit het onbekende gebied Colli Lessini, gelegen tussen Verona en Vicenza. Daar groeit het druivenras Durella. En ras dat zo zuur is dat er bijna geen gewone droge wijn van gemaakt kan worden. Dat gebeurd wel mondjesmaat, maar het overgrote deel wordt er tegenwoordig mousserend gemaakt volgens de champagne methode, dus met de tweede vergisting in de fles. We proefden bij Ca’ Rugate de basiswijn uit de tank vóór de tweede vergisting op de fles. Het was het perfecte product om tot spumante te worden vergist. Zuur en smakeloos. Waarom perfect? Mousserende wijnen danken hun complexiteit en smaak aan de rijping op de gisten na de tweede fermentatie. De gisten sterven af en blijven achter in de fles. Het lijkt een beetje op neergeslagen stof. Dan vind er iets bijzonders plaats: autolyse. Het proces waarbij de afgestorven gistcellen smaak afgeven aan de wijn. Dit is waar de smaak van brioche, caramel, citroen, limoen of bergamot vandaan komt in champagne. Hoe smakelozer de basiswijn hoe meer en duidelijker deze componenten te proeven zijn. De wijn is als een onbeschreven blad waar de rijping op de gisten het verhaal kan schrijven. 

De Amedeo is een riserva. Hij brengt maar liefst 42 maanden op de gisten door. Dat is een zeer lange periode, ook voor champagne begrippen. Hij wordt elk jaar als millesime uitgebracht (wijn van één jaargang) Door de lange rijping krijg je dus maximale expressie van de gisten. De wijn wordt vervolgens niet gedoseerd (non dosé). Doseren is de toevoeging van een beetje most of suiker om de wijn wat zoeter te maken. Brut Champagne is altijd gedoseerd bijvoorbeeld. Tegenwoordig zie je veel Non dosé of Brut zero. Dus het is een beendroge bijzonder expressieve Methodo Classico die zich kan meten met Champagne. Een bijzondere prestatie van Michele Tesari van Ca’ Rugate.

Daarnaast wil ik ook de Brut Contadino van Ciro Picariello noemen. Picariello is gevestigd in Campania in Summonte. Hij maakt zijn spumante van Fiano. Ook een druivenras dat bekend staat om zijn hoge zuren. Voor de Spumante doet Picariello een vroege oogst. Na de eerste vergisting gaat de wijn op de fles direct al met de champagne kurk. Ook Picariello heeft niet de ambitie om de wijn nog te doseren. De wijn rijpt 24 maanden op zijn gist. Vervolgens wordt de wijn niet gedegorgeerd. De gisten blijven dus achter in de fles. Dit geeft extra expressie en de wijn rijpt dus ook nog verder. Het mondgevoel lijkt wat romiger en de gietsmaken zijn nog beter te proeven.

Ca’ Rugate ‘Amedeo’ Riserva €27,90
Ciro Picariello ‘Brut Contadino’ €24,50

Laatste blogs